Waarom dit onderzoek en wat houdt het onderzoek in?

Uw school doet mee aan het project Clean Air for Everyone (CLAIRE). Dit project wordt uitgevoerd door een samenwerking van wetenschappers van de Universiteit Utrecht, Technische Universiteit Eindhoven, Universiteit Leiden en de Nederlandse Organisatie voor Toegepast-Natuurwetenschappelijk Onderzoek (TNO). Het project is gefinancierd door Topsector Life Sciences & Health (Health~Holland). Hier treft u verdere toelichting van het onderzoek en wat er van u als docent verwacht wordt.

Verscheidene ziektes worden verspreid doordat mensen bacteriën of virussen uitademen, die andere mensen vervolgens inademen. Tijdens de COVID-19 pandemie hebben we ondervonden hoe belangrijk maatregelen tegen de verspreiding van luchtweginfecties zijn. Een maatregel die genoemd werd, was het plaatsen van luchtreinigers. Echter is er nog weinig bekend over het effect van luchtreinigers op de luchtkwaliteit en de verspreiding van bacteriën en virussen. Daarom hopen we met dit onderzoek het effect van deze luchtreinigers in kaart te brengen.

Gedurende de studie zullen er in enkele klaslokalen luchtreinigers geplaatst worden. Deze zullen in gebruik zijn op de momenten dat de leerlingen aanwezig zijn in het lokaal. Ter vergelijking zullen er in enkele andere klaslokalen geen luchtreinigers of luchtreinigers zonder filter geplaatst worden, dit noemen we de controle klaslokalen. Op deze manier kunnen we het effect van de luchtreinigers vergelijken met de situatie in de controle klaslokalen. Onderzoeksmedewerkers zullen in samenspraak met de school de klaslokalen selecteren die in de studie betrokken zullen worden. Of er in een klaslokaal een luchtreiniger geplaatst wordt, zal worden besloten door loting door de onderzoekers.

Om het effect van de luchtreinigers te bestuderen, zullen we in alle geselecteerde klaslokalen luchtmeters plaatsen, die vanuit de lucht stofdeeltjes en druppeltjes opvangen. Deze zullen vervolgens onderzocht worden in het laboratorium op aanwezigheid van virussen en bacteriën. Ook zullen er sensoren geplaatst worden, die enkele luchtkwaliteitsmetingen doen, bijvoorbeeld temperatuur of de koolstofdioxideconcentraties (CO2). Dit zou ons namelijk de resultaten van de andere metingen kunnen helpen verklaren. Er vinden geen persoonlijke metingen plaats, de luchtmetingen en sensoren meten alleen op klaslokaal niveau.

Tot slot, vragen wij aan de ouders, om een vragenlijst over mogelijke aanwezigheid van luchtweg klachten zoals astma en allergieën van het kind, samen met het kind in te vullen (minder dan 10 minuten). De ouders ontvangen hiervoor een verzoek via de school. Dit verzoek wordt alleen gestuurd naar de ouders van kinderen die in een geselecteerd klaslokaal zitten en zal aan het begin en aan het einde van het onderzoek verstuurd worden. Deze vragenlijst zal anoniem zijn. Hiermee willen in kaart brengen wat het effect van de luchtreinigers is op mogelijke luchtweg klachten bij de kinderen.

We willen het personeel en de leerlingen zo min mogelijk tot last zijn. Tijdens het onderzoek hoeven u of de leerlingen zich niet aan te passen, u kunt uw gebruikelijke routine aanhouden. U kunt het klaslokaal op de gebruikelijke manier ventileren. De luchtreinigers vervangen ventilatie namelijk niet.

De luchtreinigers zijn door het onderzoeksteam zorgvuldig geselecteerd en zijn veilige kwaliteitsproducten op voorwaarde dat ze correct zijn geïnstalleerd en correct gebruikt worden. De luchtreinigers worden door professionals op de scholen geïnstalleerd. U en de leerlingen hebben op geen enkele manier een verhoogd risico op blootstelling aan bacteriën of virussen.

De luchtreinigers produceren enig achtergrondgeluid. Wanneer dit geluid als te storend wordt ervaren, dan mag u uiteraard de luchtreinigers op een lagere stand laten werken, of zelfs uitschakelen. De werking wordt dan uiteraard gereduceerd of gaat verloren. We vragen u wel vriendelijk om dit via uw schoolbestuur aan ons te laten weten, omdat dit uiteraard van invloed is op de meetresultaten.

De luchtreinigers zullen van tijdschakelaars worden voorzien. U hoeft zich als leerkracht dus geen zorgen te maken over het aan- of uitschakelen van de apparaten, dit gaat volledig automatisch. Op de display van de luchtreiniger kunt u de koolstofdioxideconcentratie en aerosol(luchtdruppeltjes) concentratie zien. Ook hier hoeft u verder niets mee te doen, dit verschaft u slechts van informatie over de luchtkwaliteit in het klaslokaal.

Deze metingen dragen bij aan het verzamelen van belangrijke onderzoeksresultaten, waarmee we informatie verzamelen over het effect van luchtreinigers op de luchtkwaliteit op scholen. Bovendien biedt deelname aan het onderzoek een gelegenheid voor de leerlingen om kennis te maken met wetenschappelijk onderzoek, wat kan bijdragen aan de wetenschapseducatie op school.

De studie zal lopen van oktober 2023 tot en met het januari 2025. Indien de projectlengte zal veranderen, dan wordt u daarover geïnformeerd.

Indien u vragen heeft over het onderzoek, dan kunt u altijd contact met ons opnemen:

• Voor algemene vragen kunt u contact opnemen met claireproject@uu.nl.

• Voor vragen betreffende de sensoren of luchtreinigers, zoals het bedienen van de luchtreinigers of voor het inplannen van onderhoud, kunt u contact opnemen met claire@tue.nl.

• Als u vragen heeft over het verdiepende interview of een afspraak voor het interview wilt inplannen, dan kunt u contact opnemen met claire-leiden@FSW.leidenuniv.nl.

• Indien u vragen of klachten heeft betreffende de privacy die u wilt bespreken met iemand buiten het CLAIRE onderzoeksteam, dan kunt u altijd contact opnemen met de functionaris voor gegevensbescherming van de Universiteit Utrecht via privacy@uu.nl.